O BOŚNI I HERCEGOWINIE
Bośnia i Hercegowina to kraj piękny i fascynujący. Jest to miejsce, w którym zaobserwować można przenikanie się tradycji wielu kultur, narodów oraz religii. Jest to również miejsce, w którym historia odcisnęła swe krwawe piętno.
Bośnia i Hercegowina to państwo znajdujące się w północnej części Półwyspu Bałkańskiego graniczące z Chorwacją, Serbią oraz Czarnogórą. Od południa na niewielkim odcinku liczącym zaledwie 20 km kraj ten ma dostęp do Morza Adriatyckiego. Państwo złożone jest z dwóch regionów historyczno-geograficznych – Bośni w części północnej oraz Hercegowiny znajdującej się na południu.
WALUTA
Walutą Bośni i Hercegowiny jest marka konwertybilna (KM), której kurs jest sztywno powiązany z kursem euro (1 euro = 1,95 KM). W większości sklepów możliwe jest regulowanie płatności w euro.
Ceny porównywalne są do cen polskich. Tańsze niż w Polsce jest paliwo, wino oraz bałkańska rakija.
PRZEKROCZENIE GRANICY
Obywatele Unii Europejskiej nie potrzebują wiz, wystarczy ważny paszport.
KUCHNIA BOŚNIACKA
W kuchni bośniackiej widoczne są przede wszystkim wpływy tureckie. Jednakże miejscowa tradycja kulinarna czerpała również z kuchni Austriaków, Węgrów, Greków a także Włochów. Dania główne składają się przeważnie z mięsa –pieczonego, grillowanego a także mielonego – występującego w towarzystwie warzyw. Zasmażki oraz ciężkie sosy nie są w zasadzie stosowane. Dużą popularnością cieszą się gęste, sycące zupy tzw. corby oraz dania typu pita.
Czego warto spróbować w Bośni?
CEVAPCICI
Grillowane paluszki mięsne, które są podawane zazwyczaj z ciastem pita, drobno pokrojoną cebulką oraz sosem czosnkowym bądź ajwarem.*
AJVAR*
Rodzaj gęstej pasty, przyrządzanej z papryki. Może być podany jako przystawka łagodna, ostra, lub piekielnie ostra, która pali więcej niż raz.
BUREK
Burek to ciasto nadziewane mięsem, serem bądź szpinakiem. Bałkańska propozycja fast foodu.
JAJCE - „ muzeum pod otwartym niebem”
Nazwa miasta prawdopodobnie wywodzi się od skalistego wzniesienia, kształtem przypominającego jajo, na którym wybudowana została twierdza stanowiąca obecnie wizytówkę tego miasta. Na początku XV w. miasto stało się siedzibą królów bośniackich. Historia miasta jest dość burzliwa, gdyż w 1463r. Jajce jak i cała Bośnia zostały podbite przez Turków. W tym samym roku miasto stało się prowincją zależną od Węgier. Natomiast po klęsce Węgrów pod Mohaczem w 1526r. miasto ponownie stało się częścią Imperium Osmańskiego. W tym czasie powstały liczne budowle muzułmańskie: meczety oraz medresy. Wtedy też wybudowano wodociąg oraz wielką łaźnię, której pozostałości istnieją do dziś. Panowanie Turków zakończyło się w XIXw., kiedy to władzę zaczęły sprawować Austro-Węgry. Budynki powstałych w tym czasie instytucji publicznych i kulturalnych prezentują zupełnie odmienny styl – typowy dla monarchii Habsburgów.
Średniowieczna Twierdza (Tvrdjava)
Przypuszcza się, że twierdza istnieje od XIIIw. Na początku wieku XV. w jej obrębie powstał późnogotycki pałac królewski. Do dziś przetrwały część baszty oraz murów, prochownia i część fortyfikacji, w tym znajdujące się w narożach masywne bastiony – z których rozciąga się panoramiczny widok okolicy.
Zwiedzanie twierdzy odbywa się samodzielnie. Bilet wstępu kosztuje ok. 1 KM.
Meczet Dizdarów
Jest to niewielki obiekt zbudowany przez dizdara (komendanta twierdzy) Sulejmana-bega Kulenovicia w XIXw. Meczet ten jest wyjątkowy, gdyż wyglądem przypomina dom mieszkalny (kwadratowa budowla pokryta czterospadowym dachem). Nie posiada minaretu, co jest zjawiskiem niezwykle rzadkim. Meczet jest stale zamknięty, jednakże każdego dnia z umieszczonych na dachu głośników wydobywa się głos nawołujący do modlitwy.
Wieża zegarowa (Sahat Kula)
Jedynym przeznaczeniem wieży, było umieszczenie na niej zegara. Wybudowano ją na przełomie XIV i XVw. Po zajęciu miasta przez Austro-Węgry z wieży usunięto zegar – w jednej ze ścian widoczna jest pozostała po nim dziura.
Meczet Sina-Bega
Jest to niewielki budynek znajdujący się u podnóża murów miejskich. Jest to zabytek nietypowy. Minaret tego meczetu nie znajduje się, jak to bywa w większości przypadków obok głównego budynku, lecz jak komin wyrasta wprost z jego dachu.
Ruiny kościoła św. Marii
W latach 1459-1463, nim Bośnia została podbita przez Imperium Osmańskie, w tym kościele przechowywane były relikwie św. Łukasza Ewangelisty. Natomiast w roku 1461r. odbyła się ostatnia w historii Bośni koronacja - Stjepana Tomasevića. W XVIw. Turcy przekształcili kościół w meczet. W latach późniejszych budowlę kilkakrotnie podpalano na skutek czego popadła ona w ruinę.
Katakumby
Podziemne pomieszczenia zostały wykute w litej skale. Prawdopodobnie są miejscem pochówku żyjącego w XVw. ówczesnego wojewody miasta oraz jego małżonki. Świadczą o tym wyryte przed wejściem postacie. Miejsce to pełniło również rolę kościoła. Na dolnej kondygnacji tego dwupoziomowego obiektu znaleźć można wykuty w skale ołtarz. Panujący w tym miejscu półmrok nadaje wnętrzu niepowtarzalny klimat.
Baszta Niedźwiedzia
Każdy bez trudu ją rozpozna, ponieważ jest to jedyna okrągła baszta. Uznana jest za największą tego typu budowlę w Bośni i Hercegowinie. Miejska legenda głosi, że w baszcie tej trzymano niedźwiedzie. Nieszczęśnicy, którzy okazali nieposłuszeństwo wobec władcy zostali rzucani na pożarcie niedźwiedziom.
Meczet Esme-Sultanija
Jedyny w Europie, który nosi imię żeńskie. Jak głosi legenda meczet ten został wybudowany za sprawą pewnej przepowiedni, zgodnie z którą uzdrowienie dla chorej żony sułtańskiego namiestnika miało nadejść po ufundowaniu przez nią trzech budowli publicznych. Jedną z nich stał się owy meczet. Nie wiadomo czy kobieta wyzdrowiała, jednakże za sprawą tej przekazywanej z ust do ust legendy, jej osoba na zawsze zapisała się w historii tego miasta.
Świątynia Mitry
Kult boga Mitry – boga słońca, opiekuna władców i wojowników powszechny był w całym Cesarstwie Rzymskim w tym również na terenach współczesnej Bośni. W Jajce świątynia mieściła się w jaskini. O historii tego miejsca świadczy umieszczona na jednej ze ścian płaskorzeźba przedstawiająca Mitrę, który zabija byka.
